E-Mail

657 Sayılı D.M.K'nun Terfii İle İlgili Maddeleri :

 SINIFLANDIRMA

Madde 36- 657 Sayılı Kanunda belirtilen Kadrolarda çalışan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.

1- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı

2- Teknik Hizmetler Sınıfı

3- Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı

4- Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı

5- Avukatlık Hizmetleri Sınıfı

6- Din Hizmetleri Sınıfı

7- Emniyet Hizmetleri Sınıfı

8- Yardımcı Hizmetler Sınıfı

9- Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı

10- Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfı

Yükselinebilecek Derecenin Üstünde Bir Dereceye Yükselme :

Madde 37 - 657 Sayılı Kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev ünvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir.

Sözkonu imkandan yararlanabilecek memurların şu şartları taşımaları gerekmektedir.

a) Memurun, öğrenim durumu, hizmet sınıfı ve görev unvanı itibariyle azami yükselebileceği derece üç yılını tamamlayarak bu derecenin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanmış olması,

b) Son sicil notunun olumlu olması koşulu ile altı yıllık sicil notu ortalamasının doksan veya daha yukarı bulunması,

gerekmektedir.

Bu şartları taşıyan memur, yükselebileceği derecenin üzerindeki bir dereceden kadroya atanmakla birlikte bulunduğu kadroda, yükselebileceği derecenin bir üst derecenin aylığını alabilecek ve bu dereceden aylık alanlar için öngörülen haklardan da yararlanabilecektir.

Örnek : 3 üncü derece kadroda olup bu derecede 3 yılını tamamlayarak aynı derecenin 4 üncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son sicil notu olumlu olup altı yıllık sicil notu ortalaması 90 olan lise mezunu bir Şube Müdürü, yine aynı kadroyu işgal etmekle birlikte, kazanılmış hak aylığı 2 nci derecenin ilk kademesine yükselebilecek ve buradan aylık alacaktır. Bu memurun ek gösterge ve harcırah gibi aylık derecesine bağlı hakları, aylık alacağı 2 nci derece esas alınmak suretiyle belirlenecektir. (243 sayılı KHK nin 2 nci maddesi)

Kademe:

Madde 38- Kademe, derece içersinde, görevin önemi veya sorumluluğu artmadan, Devlet memurunun olumlu sicil almasına ve bulunduğu derecedeki hizmet süresine bağlı olarak aylığındaki ilerleyiş adımıdır.

Sınıf Dışında Kadro İhdas Edilemeyeceği:

Madde 39- Bu kanuna tabi kurumlarda sınıflar dışında memurluk kadroları ihdas edilemez.

Memuriyete Girişte Yaş:

Madde 40- Genel olarak 18 yaşını tamamlayanlar Devlet memuru olabilirler. Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Medeni Kanununun 12 nci maddesine göre kazai rüşt kararı almak şartıyla Devlet memurluklarına atanabilirler.

Sınıflandırmada Öğrenim Unsuru :

Madde 41- Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler. Ortaokul mezunlarından istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerin de alınması caizdir. Bir sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere yükselebilmek için, kuruluş kanunları veya bu kanun ve kuruluş kanunlarına dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek öğrenim dereceleri veya muayyen fakülte, okul veya öğrenim dallarını veya meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olmak veya yabancı dil bilmek gibi şartlar konulabilir.

Memurun Başka Sınıfta ve Derecesinin Altında Bir Görevde Çalıştırılamayacağı:

Madde 45 - Hiçbir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz.

5 nci ve daha aşağı derecelerdeki kadrolara, derece yükselmesi için gerekli niteliklere haiz memur bulunmaması hallerinde 657 Sayılı Kanunun 36 . maddesinde belirtilen ögrenim durumları itibariyle tesbit olunan yükselinebilecek dereceyi aşmamak ve karşılık gösterilecek kadro derecesi kazanılmış hak aylık derecelerinin üç üst derecesinden fazla olmamak kaydıyla, bu dereceler karşılık gösterilerek, kendi derecesi ile aynı sınıftan memur ataması mümkündür.

Bu gibiler, işgal ettikleri kadroda kazanılmış derece ve kademelerinin aylığını almaya devam ederler ve kazanılmış aylıklarındaki kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi genel esaslara göre yapılır. Karşılık gösterilen kadrolar, ilgililer için kazanılmış hak teşkil etmez.

DEVLET MEMURLUĞUNDA İLERLEME VE YÜKSELMELER

Kademelerde İlerleme Şartları :

Madde 64 - Devlet memurunun kademede ilerlemesi için aşağıdaki şartların bulunması lazımdır:

A) Bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması,

B) O yıl içinde olumlu sicil almış bulunması,

C) Bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması.

29.11.1984 tarihinde yürürlüğe giren 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 ncu maddesi 657 Sayılı Kanunun 64 . maddesine eklenen fıkra ile, Devlet Memurlarından 6 yıllık sicil notu ortalaması 90 ve daha yukarı olanların aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere ayrıca bir kademe ilerlemesi uygulanır.

ÖRNEK : Kazanılmış Hak Aylığı terfi tarihi olan 22.11.1989 tarihinde 7/1'e yükseltilen, 7/1' de bir yıl çalışmış ve 1989 yılında olumlu sicil alan bir memurun Kazanılmış Hak Aylığı 22.11.1990 tarihinde 7/2 ' ye ilerletilecek, bu memurun son altı yıllık sicil notu ortalamasının 90 ve daha yukarı olması halinde ise 1.1.1991 tarihinden itibaren ayrıca bir kademe verilerek 7/3 ilerletilecektir. Kadrosunun müsait olması veya hakkında 657 Sayılı Kanunun 67 . maddesinin uygulanması halinde ise 22.11.1991 tarihinde derece yükselmesi yaparak aylığı 6/1 'e yükseltilecektir.

657 Sayılı Kanunun 72 . maddesi gereğince belirli bir süre görev yapmak üzere mecburi olarak sürekli görevle atanan Devlet Memurlarından kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bulunanlara, bu yörelerde fiilen çalışmak suretiyle başarılı geçirilen her iki yılın karşılığında aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere ayrıca bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz.(418 sayılı KHK nin 4 ncü maddesi)

Kademe İlerlemelerinin Toplu Onayla Yapılması :

Madde 65 - Kademe ilerlemesi yapabilmek için aranan şartlara haiz her sınıf ve derecedeki memurlar hak kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere ve başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bir ileri kademeye ilerlemiş sayılırlar. Kademe ilerlemesine hak kazanamayan memurlar kurumlarınca her ay alıncak toplu onaylarla belirlenir. Kademe ilerlemesi yapmış sayılanlardan ilerlemeye müstehak olmadıkları sonradan tesbit edilenlerin kademe ilerlemeleri, ilerlemiş sayıldıkları tarihten geçerli olmak üzere iptal edilir.

Derece Yükselmesi ve Kademe İlerlemesinde Onay Merci :

Madde 66 - Derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi ile ilgili onay mercii atamaya yetkili amirdir. Onay mercileri kademe ilerlemeleri ile ilgili yetkilerini devredebilirler.

Bakanlar Kurulu Kararı veya ortak kararla atanmış olanların görev değişikliği niteliğinde olmayan derece yükselmeleri ilgili Bakanın veya yetkili kıldığı makamın onayı ile olur.

Kadrosuzluk Sebebiyle Derece Yükselmesi Yapamayanların Aylıkları:

Madde 67 - Diğer şartları taşımakla birlikte üst derecelerde boş kadro olmadığı için derece yükselmesi yapamayan memurların kazanılmış hak aylıkları, öğrenim durumları itibariyle yükselebilecekleri dereceyi aşmamak şartıyla işgal etmekte oldukları kadroların bir üst derecesine yükseltilebilir.

Buna göre, derece yükselmesi yapabilmek için gerekli şartları taşımakla birlikte bir üst dereceden aynı ünvanlı boş kadro olmadığından derece yükselmesi yapamayan memurlar yine bulundukları kadroyu işgal etmekle beraber son sicil notunun derece yükselmesi yapmaya elverişli olması kaydıyla kazanılmış hak aylıkları bir üst dereceye yükseltilecek ve kendilerine bu dereceden aylık ödenecek, kadro derecesine bağlı haklar ise işgal edilen kadroya göre belirlenecektir.

Bu uygulamada, memurların kazanılmış hak aylıklarının öğrenim durumları itibariyle yükselebilecekleri dereceyi aşmamaları gerekmektedir.

Örnek : 3 üncü derece kadroda olup bu derecede üç yılını tamamlayarak 2 nci dereceye yükselmeye hak kazanan yüksekokul mezunu bir uzman, 2 nci derecede boş kadro olmasada 3 üncü derecedeki kadroyu işgal etmeye devam ettiği halde kazanılmış hak aylığı 2 nci dereceye yükseltilecek ve kendisine bu dereceden aylık ödenecektir.

Bu uzman, 2 nci dereceden üç yıl süre aylık aldığı, derece yükselmesine hak kazandığı ve kendisine 2 veya l nci dereceden bir kadro tahsis edildiği taktirde kazanılmış hak aylığı l inci dereceye yükseltilebilecektir.

Derece Yükselmesinin Usul ve Şartları :

Madde 68 -

A) Derece Yükselmesi Yapılabilmesi için :

a) Üst dereceden boş bir kadronun bulunması,

b) Derecesi içinde en az 3 yıl ve bu derecenin 3 ncü kademesinde 1 yıl bulunmuş,

c) Kadronun tahsis edildiği görev için öngörülen nitelikleri elde etmiş,

d) Sicil bakımından üst derecelere yükselebilecek nitelikte bulunduğunun tesbit edilmiş olması şarttır.

Derece yükselmesi yapan memurlar daha önce bulundukları derecenin bir üst derecesine yükselebiliyorken, 657 Sayılı Kanunun 161 nci maddesinde 241 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 1.7.1984 tarihinden itibaren yapılan değişiklikle birden fazla üst dereceye yükselebilme imkanı sağlanmış ve alt derecede eşit göstergeli kademede geçirilen süreler yükselinen derecelerde kıdem olarak nazara alınmıştır.

B) Eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı hariç sınıfların 1,2,3 ve 4 ncü derecelerdeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.

Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin ;

a) 1 nci dereceli görevlerden ek göstergesi 4800 ve daha yukarı olanlar için en az l2 yıl,

b) 1 ve 2 nci derecede görevlerden ek göstergesi 4800 'den az olanlar için en az l0 yıl,

c) 3 ve 4 ncü dereceli görevler için en az 8 yıl,

8.6.1984 tarih ve 217 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına dahil kurumlarda fiilen çalışmış olması ve yüksek öğrenim görmüş bulunması şarttır. Ancak, dört yıldan daha az süreli yüksek öğrenim görenler için yukarıdaki sürelere ikişer yıl ilave edilir. (Yasama organı üyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte ve okul devresi dahil yedek subaylıkta ve Uluslararası kuruluşlarda geçen geçen sürelerin tamamı ile yüksek öğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları süresinin 6 yılı geçmemek üzere 3/4 ' ü yukarıdaki sürelerin hesabında dikkate alınır.)

Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil) ve diğer haklarından yararlanırlar . Bu suretle üst dereceye atananların bu kadrolarda geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her üç yıl derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emekli keseneğine esas aylık derecelerinin yükseltilmesinde gözönüne alınır. Ancak, atandıkları kadro aylıkları başka görevlere atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz.

Bu şekil atamalarda dikkat edilecek en önemli hususlardan biri; 8, 10 ve 12 yıllık hizmet sürelerinin hesabında hangi hizmetlerin ne şekilde nazara alınacağıdır. Hizmet hesabı yapılırken memuriyette, kamu sektöründe sigortalı olarak, er ve yedeksubay olarak (Okul süresi dahil) geçen sürelerle, yasama organı üyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı günü gününe, yüksek öğrenim gördükten sonra özel sektörde veya serbest olarak çalışan sürelerin ise 6 yılı geçmemek üzere 3/4 ' ünün nazara alınması gerekmektedir.

Ayrıca, atanacakların yükseköğrenim görmüş olmaları (2 ve 3 yıllık yüksekokul mezunlarına ayrıca 2 ' şer yıl ilave edilir) gerekmektedir.

Örnek 1- 2 yıllık Açıköğretim Fakültesi Önlisans mezunu olan, 9 yıl 4 ay 15 gün hizmeti bulunan ve kazanılmış hak aylığı 7/2 olan bir memurun 4 üncü derece şef kadrosuna ataması 4 yıldan az yükseköğrenim mezunu olduğu için (10 yıl gerekmektedir.) yapılamayacaktır.

Örnek 2- 4 yıllık yüksekokul mezunu olan, 12 yıl hizmeti bulunan ve kazanılmış hak aylığı 4/1 olan bir şefin Genel İdare Hizmetleri Sınıfındaki 2 nci derece Şube Müdürü kadrosuna ataması yapıldığında bu kişi atandığı kadronun birinci kademesinin aylığını, ek göstergesini, özel hizmet tazminatını, yan ödemesini görev aylığı olarak alacaktır. Kazanılmış Hak Aylığı 2/1 ' e gelinceye kadar kadro sorunu olmadan terfi ettirilecek, 2/1 'e gelip 2/2, 2/3 olduktan sonra ise derece yükselmesinin şartları çerçevesinde l inci dereceye yükseltilebilecektir.

İdari Görevlere Atanma :

Madde 69- Kurumlar, Eğitim ve Öğretim, Sağlık ve Yardımcı Sağlık ve Teknik Hizmetler Sınıflarına dahil memurlardan, kariyerlerinden yararlanmak istediklerini 2-4 ncü dereceler arasındaki idari görevlere ait olup kazanılmış hak derecelerinin iki altındaki derecelerden tesbit ve ihdas edilmiş kadrolara atayabilirler.

Bu surette atanan memurların aylıkları kazanılmış hak dereceleri üzerinden ödenir. Ancak kazanılmış aylık dereceleri ve kariyer hizmet sınıfları için tesbit edilen ek gösterge, zam ve tazminatlar ile atandıkları görevlerin ek gösterge, zam ve tazminatlarının farklı olması halinde fazla olanı ödenir.

Bir Sınıftan Başka Bir Sınıfa Geçme :

Madde 71- Memurların eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle sınıf değiştirmeleri caizdir. Bu Şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu kanunda veya kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır. Bu durumda sınıfları değişenlerin eski sınıflarının derecesinde elde ettikleri kademelerde geçirdikleri süreler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır.

Kurumlar, memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabilirler.

Eski sınıflarda, görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenler yeni görevlerindeki ilk ilerleme süreleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabül eden süre kadar uzatılır ve bu süre tamamlanıncaya kadar kendilerine sınıf değiştirmeleri sırasında bulundukları derecede kademe ilerlemesi verilmez.

Madde 83- Devlet memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alınanlardan askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler, terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgilileri göreve başlatmak zorundadırlar.

Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap etmiş oldukları derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir. Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan önce işgal ettikleri kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca gözönünde bulundurulur. Askerlik öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre toplamının 3 yılı aşan kısmı usulü dairesinde üst dereceye terfi ettikleri zaman bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.